สอนลูกเรื่องพายุ (Teaching
Children about Storms)
ผู้เขียน: ผู้ช่วยศาสตราจารย์ บุบผา เรืองรอง
อาจารย์ประจำคณะครุศาสตร์
มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช
การจัดกิจกรรมให้เด็กปฐมวัยมีความรู้เกี่ยวกับลมที่เกิดจากการเคลื่อนที่ของอากาศอย่างรวดเร็ว
และรุนแรง อันเนื่องจากอากาศ 2 บริเวณมีความแตกต่างของอุณหภูมิอย่างมาก ทำให้อากาศร้อน ลอยตัวสูงขึ้น
อากาศในแนวราบที่อุณหภูมิต่ำกว่าจึงเข้ามาแทนที่ ทำให้เกิดการหมุนของอากาศ
ส่งผลให้เกิดพายุ หมายถึงภาวะผิดปกติของบรรยากาศ
เป็นปรากฏการณ์อย่างใดอย่างหนึ่งซึ่งแสดง ถึงสภาวะของอากาศไม่ดี และมีลมแรงจัด
ประเทศไทยมีภัยพิบัติที่เกิดจากลมพายุมาหลายครั้ง สร้างความเสียหายถึงชีวิตผู้คน
สัตว์ พืช และทรัพย์สิน สิ่งก่อสร้างมากมาย การเกิดพายุครั้งใหญ่ๆ
· ลมพายุ เป็นเรื่องธรรมชาติที่ควรจัดประสบการณ์ให้แก่เด็ก
จัดกิจกรรมสำหรับเด็กปฐมวัยที่เน้นกระบวนการในการแสวงหาความรู้เพื่อเป็นการพัฒนาความรู้และทักษะพื้นฐานในการใช้วิธีการและเครื่องมือที่หลากหลาย
เพราะความเป็นธรรมชาติที่อยู่รอบตัวเด็กจะสัมพันธ์กับการดำรงชีวิต
· เด็กปฐมวัยจะช่างคิด สมองของเด็กจะทำงานและพัฒนาได้อย่างมหัศจรรย์
เมื่อเด็กได้รับประสบ
การณ์กับโลกภายนอกหรือสิ่งแวดล้อมที่มากระตุ้นเซลล์สมองจำนวนนับพันล้านเซลล์
จะสร้างเครือข่ายเชื่อมโยงถึงกัน เมื่อเด็กได้รับการส่งเสริมความอยากรู้และสำรวจ
ตลอดจนการที่เด็กได้เรียนรู้ เรื่องลมพายุ เป็นเรื่องที่มีให้เห็นหรือเป็นจริง
เป็นการเรียนในสิ่งที่มีความหมายต่อชีวิต
จึงทำให้ความอยากรู้ที่ก่อเกิดมาแล้วพร้อมกับชีวิต ได้รับการกระตุ้นให้เด็กอยากสืบค้นเรื่องที่ซับซ้อนอื่น
ๆต่อไป
· การส่งเสริม ให้เด็กสงสัยใคร่รู้
และเรื่องราวที่น่ารู้มีจริงในชีวิตของเด็ก จะช่วยสร้างความมั่นใจในตัวตนของเด็ก
นักการศึกษาเด็กเชื่อว่าหากให้เด็กเผชิญกับปัญหา และ แก้ปัญหาด้วยตนเอง
เด็กจะเกิดความสามารถช่วยตนเองได้และหาความสำเร็จได้ เรื่องลมพายุ
เป็นเรื่องหนึ่งที่ท้าทายให้เด็กสงสัยและทดลองเป็นการวัดความสามารถของตนเองต่อไป
ครูสอนเรื่องพายุอย่างไร
กิจกรรมเสริมประสบการณ์
· การจัดกิจกรรมเรียนรู้เรื่องพายุ จะสัมพันธ์กับการสอนเรื่องอากาศ
ทดลองหาคำตอบ จากคำถามที่น่าสนใจเริ่มจากอากาศอยู่ที่ไหน ครูนำถุงซิปมา 1 ใบ
เปิดซิปออกโบกถุง ผ่านอากาศ จากนั้น ก็ปิดปากถุง รูปร่างของถุงเปลี่ยนไป
การทดลองนี้นำไปสู่การสรุปได้ว่า เรามองไม่เห็นลม แต่เรารู้ได้ว่ามีลม เพราะลมทำอะไรกับสิ่งที่เราเห็นได้
· ทดลองหาคำตอบว่า พายุมีลักษณะอย่างไร โดยใช้พื้นที่ในห้องเรียน
เมื่อเปิดประตู ห้องที่เปิดเครื่อง ปรับอากาศกำหนดอุณหภูมิต่ำกว่าภายนอก
เมื่อเปิดประตูจะมีลมเย็นพัดออกมา นั่นคือความแตก
ต่างของความกดอากาศที่พัดจากบริเวณที่มีความกดอากาศสูงเข้าสู่บริเวณที่มีความกดอากาศต่ำ
ถ้าความกดอากาศในที่สองแห่งแตกต่างกันมากจะทำให้มีลมพัดด้วยความเร็วสูง เช่น
พายุหมุน พายุฝนฟ้าคะนอง เป็นต้น
· ครูอาจนำข่าวสารการพยากรณ์อากาศจากโทรทัศน์ วิทยุ คอมพิวเตอร์
มาอ่านให้เด็กรู้ว่าเรารู้ความ เร็วของลมพายุมานานแล้ว
โดยดูผลของลมที่กระทำกับสิ่งรอบตัว คนศึกษาลักษณะของลม และทำ
นายหรือพยากรณ์อากาศจาก เครื่องมือที่ทำหน้าที่เก็บข้อมูลอย่างดี
เตือนเราล่วงหน้าเวลาที่มีพายุ พัดรุนแรง
เราสามารถหาที่ปลอดภัยหลบพายุได้เมื่อเกิดเหตุการณ์จำเป็นเช่นนั้น
กิจกรรมเคลื่อนไหว
· ครูอ่านบทกลอนให้เด็กเคลื่อนไหวแสดงท่าทางอิสระตามจังหวะ
เกี่ยวกับพายุ
กิจกรรมสร้างสรรค์
· วาดภาพระบายสีลมพายุ ตามความคิดของเขาอย่างอิสระ ทำโมบายไปแขวน
บริเวณที่มีลมพัด
กิจกรรมกลางแจ้ง
· ให้เด็กสมมติตนเองเป็นลมพายุ กางแขน วิ่งวนไปในรอบๆสนาม
กิจกรรมเสรี
· ที่มุมหนังสือ หาหนังสือภาพเรื่อง ลมพายุมาให้เด็กอ่าน ดูภาพ
กิจกรรมเกมการศึกษา
· เล่นเกมภาพตัดต่อลมพายุ เกมจับคู่ภาพท้องฟ้ามืด สว่าง ฝนตก น้ำท่วม
เกร็ดความรู้เพื่อครู
พายุหมุนเขตร้อนมีชื่อเรียกต่างกันไปตามแหล่งกำเนิด
เช่น
- พายุที่เกิดในอ่าวเบงกอลและมหาสมุทรอินเดียเรียกว่า
ไซโคลน (Cyclone)
- เกิดในมหาสมุทรแอตแลนติกเหนือ
ทะเลแคริบเบียน อ่าวเม็กซิโก และทางด้านตะวันตกของเม็กซิโกเรียก ว่า
เฮอร์ริเคน (Hurricane)
- เกิดในมหาสมุทรแปซิฟิกเหนือด้านตะวันตก
มหาสมุทรแปซิฟิกใต้ และทะเลจีนใต้เรียกว่า ไต้ฝุ่น (Typhoon)
พายุหมุนเขตร้อนที่มีอิทธิพลต่อลมฟ้าอากาศของประเทศไทย
ส่วนใหญ่มีแหล่งกำเนิดในมหาสมุทรแปซิฟิก เหนือด้านตะวันตกและทะเลจีนใต้
ซึ่งมีการแบ่งเกณฑ์ ความรุนแรงของพายุตามข้อตกลงระหว่างประเทศ
โดยใช้ความเร็วลมใกล้ศูนย์กลางพายุดังนี้
- พายุดีเปรสชั่น ความเร็วลมไม่เกิน 33 นอต (61 กม./ชม.)
- พายุโซนร้อน ความเร็วลม 34 - 63 นอต (62 - 117
กม./ชม.)
- ไต้ฝุ่น ความเร็วลม 64 นอตขึ้นไป (118 กม./ชม.ขึ้นไป)
ครูควรทำความเข้าใจก่อนว่า
พายุจะเกิดได้นั้นต้องอาศัยปัจจัยหลายประการ โดยเฉพาะเรื่องของอุณหภูมิของกระแสน้ำ
ยิ่งอุณหภูมิมากแนวโน้มที่จะกลายเป็นพายุ ที่มีความรุนแรงก็ยิ่งเพิ่มขึ้นตาม
มักเกิดในทะเลที่มีอุณหภูมิสูงตั้งแต่ 26-27 c ขึ้นไป มีปริมาณไอน้ำสูง
เมื่อเกิดขึ้นแล้วมักเคลื่อนตัวตามกระแสลมส่วนใหญ่จากทิศตะวันออกมาทางทิศตะวันตก
และ ค่อยๆโค้งขึ้นไปทางละติจูดสูง แล้วเวียนโค้งกลับไปทางทิศตะวัน ออกอีก และมีชื่อเรียกต่างกันไปตามแหล่งกำเนิด
เมื่อครูมีความเข้าใจเรื่องการเกิดพายุ ครูนำมาออกแบบทด ลองให้เหมาะกับเด็กปฐมวัย
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น